Labirynt Pamięci. Spotkanie z Wojciechem Charchalisem (on line)

Prowadzenie: dr Anna Wolny

João Ubaldo Ribeiro (1941–2014) zaliczany jest do grona najwybitniejszych brazylijskich powieściopisarzy XX wieku. Dwukrotnie otrzymał najważniejszą brazylijską nagrodę literacką Prémio Jabuti (w tym za Labirynt pamięci. Wiwat naród brazylijski!), w 2008 r. został wyróżniony najważniejszą w świecie języka portugalskiego nagrodą Prémio Camões. W 2012 roku ukazała się w Polsce jego powieść Dziennik latarni w tłumaczeniu Jarosława Jeździkowskiego.

W posłowiu do polskiego tłumaczenia jego największej powieści tłumacz pisze następująco: Dla zrozumienia Brazylii jest to dzieło fundamentalne, a przy tym kawał soczystej, wspaniałej literatury, dzieło na poziomie „Stu lat samotności” Gabriela Garcíi Marqueza, „Podróży do źródeł czasu” Aleja Carpentiera, „Terra nostra” Carlosa Fuentesa czy „Rozmowy w <<Katedrze>> Maria Vargasa Llosy (…). Czy można wystawić lepszą rekomendację dla polskich czytelników, niegdyś pochłaniających wręcz kolejne tłumaczenia wymienionych wyżej mistrzów literatury iberoamerykańskiej? I dlaczego w takim razie musiało upłynąć aż 36 lat, zanim książka ukazała się w Polsce?

Być może przeraża objętość liczącego aż 643 strony tekstu – jest ona jednak więcej niż uzasadniona, biorąc pod uwagę rozpiętość czasową przedstawionych wydarzeń (rozgrywają się na przestrzeni niemal 400 lat). Ubaldo kreśli fresk o narodzinach Brazylii, w którym najdziksza fantazja literacka miesza się z absurdami historii. Czy mieszkańcy tej fantasmagorycznej krainy to rzeczywiście „przeszczepieni Europejczycy”, jak widzi się jeden z głównych bohaterów? Czy może jedyną prawdą o ich tożsamości jest zbitek akceptowalnych kłamstw przechowywanych w pamięci kolejnych dyskretnie rozczarowanych pokoleń?

O tych i o wielu innych kwestiach opowie tłumacz, Wojciech Charchalis, dzięki któremu Ubaldo Ribeiro, niepohamowany gaduła i zarazem mistrz prozy poetyckiej, zyskał teraz głos również w języku polskim.

Wojciech Charchalis – (1970) jest tłumaczem z języków hiszpańskiego, portugalskiego i angielskiego. Przetłumaczył ponad 60 książek, w tym „Don Kichota” Cervantesa, poezje Fernanda Pessoi i powieści José Saramago, Maria Vargasa Llosy, Javiera Mariasa, Antónia Lobo Antunesa, Gonçala M. Tavaresa. Redaguje Serię Literatury Brazylijskiej w poznańskim wydawnictwie Rebis. Wykłada literaturę portugalską w Instytucie Filologii Romańskiej UAM oraz w Instytucie Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, pełnił również funkcję dyrektora Katedry Literatury na Uniwersytecie Jean Piaget de Cabo Verde w Cidade da Praia na Wyspach Zielonego Przylądka.

dr Anna Wolny – zajmująca się literaturą brazylijską oraz literaturami portugalskiego obszaru językowego w Zakładzie Filologii Portugalskiej i Przekładoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Spotkanie dostępne będzie on line na profilu Pracownia Studiów Brazylijskich UJ na Facebooku.