„Myślenie roślin. Filozofia wegetacji” | Michael Marder, Łukasz Kraj, Patryk Szaj | Compare Bookstore

„Myślenie roślin. Filozofia wegetacji” | Michael Marder, Łukasz Kraj, Patryk Szaj | Compare Bookstore

czwartek 16.01.2025
18:00
Compare Bookstore

Zapraszamy na spotkanie wokół książki Michaela Mardera „Myślenie roślin. Filozofia wegetacji” (wydawnictwo słowo/obraz terytoria). Z Michaelem Marderem (autorem) oraz Łukaszem Krajem (tłumaczem) porozmawia Patryk Szaj (redaktor naukowy serii Humanistyka Środowiskowa).

16.01. | 18:00 | Compare Bookstore | Rynek Główny 20, Kraków


Marginesy filozofii zamieszkiwane są przez nie-ludzkie i nie-zwierzęce istoty – w tym rośliny. Podczas gdy współczesna filozofia raczej wystrzega się ontologicznego i etycznego namysłu nad roślinnym życiem, Michael Marder stawia je na pierwszym planie dokonującej się obecnie dekonstrukcji metafizyki. Autor wskazuje wybrane aspekty istnienia i zachowania roślinnych organizmów oraz roślinnego dziedzictwa ludzkiej myśli. Dowodzi, że rośliny są w stanie oprzeć się totalizującej logice i wyjść poza ciasne granice instrumentalizacji. Rekonstruując życie roślin „po metafizyce”, Marder skupia się na ich wyjątkowej czasowości, wolności oraz materialnej wiedzy i mądrości. W jego ujęciu „myślenie roślin” to zarówno niekognitywny, nieideacyjny i nieobrazowy tryb myślenia właściwy roślinom, jak i proces sprowadzania ludzkiej myśli z powrotem do jej korzeni i uroślinniania jej.

Nie chcąc myśleć o logice roślinnego życia – poza jego biochemicznymi, komórkowymi czy mikromolekularnymi procesami i układami ekologicznymi – filozofowie z łatwością założyli, że w szerokich ewolucyjnych ramach odniesienia istnienie roślin jest słabiej rozwinięte lub mniej zróżnicowane niż istnienie ich zwierzęcych czy ludzkich odpowiedników i że w związku z tym byty roślinne bezwarunkowo udostępniają się nieograniczonemu użyciu i eksploatacji. Tego rodzaju stłumienie najbardziej podstawowego pytania o rośliny legło u podstaw ich etycznego zaniedbania. Choć – podobnie jak my – są one istotami żywymi, nie potrafimy wychwycić w nich nawet najmniejszych podobieństw z naszym życiem.

Michael Marder – profesor filozofii na Uniwersytecie Kraju Basków. Jego badania obejmują filozofię środowiskową, myśl ekologiczną, teorię polityczną oraz fenomenologię. Jest autorem m.in. książek poświęconych filozofii Jacques’a Derridy („The Event of the Thing: Derrida’s Post-Deconstructive Realism”), teorii politycznej Carla Schmitta („Groundless Existence: The Political Ontology of Carl Schmit”), a także myśli roślinnej („Myślenie roślin. Filozofia wegetacji”, którego polskie wydanie w przekładzie Łukasza Kraja ukazało się pod koniec 2024 roku). Od 2008 roku współpracuje z francuskim portalem *T*elos.

Łukasz Kraj – polonista, romanista i portugalista, doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UJ, gdzie przygotowuje rozprawę na temat ziemi i Ziemi w poezji portugalskiego awangardysty Herberto Heldera. Laureat IX edycji Diamentowego Grantu (2020-2024), w ramach którego realizuje projekt Wykorzenione i zakorzenione w polskiej poezji XX-XXI wieku. Projekt krytyki fitograficznej, oraz 1 miejsca konkursie im. Czesława Zgorzelskiego na najlepszą polonistyczną pracę magisterską (kategoria literaturoznawstwo). Redaktor kwartalnika literacko-krytycznego „KONTENT”, współzałożyciel wydawnictwa o tej samej nazwie. Przekłada teksty naukowe (prace m.in. Michaela Mardera i Renato Poggiolego) oraz poezję (m.in. Laurence Vielle i Al Berto).

Patryk Szaj – doktor nauk humanistycznych, literaturoznawca, redaktor, okazjonalnie tłumacz. Redaktor naukowy serii „Humanistyka Środowiskowa” (wydawnictwo słowo/obraz terytoria, wcześniej Wydawnictwo WBPiCAK w Poznaniu). Interesuje się humanistyką środowiskową, dyskursem antropocenu, teorią literautry, współczesną poezją polską. Autor monografii naukowej „Wierność trudności. Hermeneutyka radykalna Johna D. Caputo a poezja Aleksandra Wata, Tadeusza Różewicza i Stanisława Barańczaka” (2019) oraz książki eseistycznej „Pamiętnik z końca świata (jaki znamy)” (2022).

„Myślenie roślin. Filozofia wegetacji” | Michael Marder, Łukasz Kraj, Patryk Szaj | Compare Bookstore

czwartek 16.01
18:00