Premiera KMLU: Anna Świrszczyńska „Roztopiona we wszystkim. Nienasycenie. Wiersze.” Spotkanie z Elizą Kącką

Zapraszamy na spotkanie poświęcone poezji Anny Świrszczyńskiej. Książkę Roztopiona we wszystkim. Nienasycenie. Wiersze. opublikowaną przez Wydawnictwo Universitas objęliśmy patronatem Krakowa Miasta Literatury UNESCO.

Z Elizą Kącką porozmawia Monika Świerkosz.

Zaczęła od miniatur cienkim pędzelkiem, skończyła jako użytkowniczka najdrapieżniejszego w poezji polskiej pazura. Jak z tego wynika, Anna Świrszczyńska (1909‒1984), której pierwotny styl unicestwiła wojna, doznała jednego z najosobliwszych literackich wskrzeszeń. Godna jest studium o przemianach osobowości, a poznanie jej biografii przemianę tę tłumaczy. Czytelnik/czytelniczka tego wyboru jej wierszy musi się więc przygotować na niezłą emocjonalną huśtawkę. I zadać sobie pytanie, w którym wcieleniu Świrszczyńska wywarła większy wpływ na kształt poezji polskiej. Zresztą, co tam, odpowiem: w obu. – napisała o tej publikacji Eliza Kącka, którą gościć będziemy podczas spotkania.

Anna Świrszczyńska – poetka nowatorka. Została pisarką już w latach trzydziestych, ale dopiero po sześćdziesiątce dokonała przełomu w poezji polskiej. Pod­czas oku­pa­cji żyła w sto­li­cy po­dej­mu­jąc się róż­nych prac do­ryw­czych, nie re­zy­gnu­jąc przy tym z pi­sa­nia wier­szy i dra­ma­tów. Wzię­ła udział w Po­wsta­niu War­szaw­skim, a po jego upad­ku wy­je­cha­ła naj­pierw do So­cha­cze­wa, a osta­tecz­nie – do Kra­ko­wa. Roz­wi­nę­ła tam swo­ją ka­rie­rę li­te­rac­ką, pra­cu­jąc m. in. w „Dzien­ni­ku Pol­skim” i „Ty­go­dni­ku Po­wszech­nym”, była tak­że kie­row­ni­kiem li­te­rac­kim Pań­stwo­we­go Te­atru Mło­de­go Wi­dza w Kra­ko­wie. W ko­lej­nych la­tach, od 1951 r. zaj­mo­wa­ła się wy­łącz­nie two­rze­niem wła­sne­go do­rob­ku. Anna Świrsz­czyń­ska po­ru­sza­ła w swo­ich utwo­rach sze­ro­ką te­ma­ty­kę, sku­pia­jąc się zwłasz­cza na mo­ty­wie ko­bie­ty i bajkach dla dzieci. Do jej dzieł na­le­żą m. in. ta­kie pra­ce jak: Jestem baba (1972), Budowałam barykadę (1974), Szczęśliwa jak psi ogon (1978), Jak myszy zjadły Popiela (1963), Pan Twardowski i inne opowieści (1984). Charakterystyczna była dla niej nigdy nie kończąca się praca nad wierszami: skróty, zmienianie wybranego wcześniejszego podziału na zwrotki, pojawiające się dopiero w późniejszych wydaniach podtytuły wierszy czy nawet ich odmienne wersje. Świat przez nią tworzony nigdy nie był określony do końca. Była pisarką, której styl celowo i świadomie podlegał ciągłym zmianom.

Eliza Kącka – pisarka i badaczka literatury, recenzentka i czytelniczka literatury najnowszej, autorka książki prozatorskiej Elizje (Kraków: Lokator, 2017) oraz książek akademickich Stanisław Brzozowski wobec Cypriana Norwida (Warszawa 2012) oraz Lektura jako spotkanie. Brzozowski – tekst – metoda (Kraków: Universitas, 2017). Współredaktorka antologii poezji najnowszej Poeci i poetki przekraczają granice (Katowice: FA-art, 2011). Doktora nauk humanistycznych, asystentka na Wydziale Polonistyki UW.

Monika Świerkosz – pracuje na Wydziale Polonistyki UJ. Interesuje się teorią krytyczną, filozofią feministyczną, zwłaszcza w zakresie problematyki ciała, posthumanizmu i materialności, a także historią kobiecego pisarstwa. Współtworzy Pracownię Pytań Krytycznych na Wydziale Polonistyki UJ, jest członkinią redakcji „Wielogłosu”. Jest autorką książek: W przestrzeniach tradycji. Proza Izabeli Filipiak i Olgi Tokarczuk w sporach o literaturę, kanon i feminizm (Warszawa 2014) oraz Arachne i Atena. Literatura, polityka i kobiecy klasycyzm (Kraków 2017) oraz współredaktorką Konstelacji krytycznych (2020). Mieszka w Nowej Hucie.  

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Więcej informacji o tytułach publikowanych we współpracy z KMLU znajdziesz tutaj.