Vitrospekcja: witraże kościoła Franciszkanów – spotkanie z prof. Wojciechem Bałusem

W krakowskim kościele Franciszkanów znajduje się unikatowy zespół siedmiu witraży projektu Stanisława Wyspiańskiego oraz trzy przeszklenia autorstwa Tadeusza Popiela. Tematem odczytu będzie historia powstania zespołu, jego miejsce w sztuce Europy i Młodej Polski oraz niezwykłości w ujęciu poszczególnych tematów (szczególnie św. Franciszka i Boga ojca), zdradzające niezwykły talent Wyspiańskiego. Zwrócona zostanie uwaga na sposób oddania świata natury oraz na wymowę motywów kwiatowych, postaci Boga Ojca i świętych w programie ideowym dekoracji świątyni, jaką zaproponował Wyspiański. 

Kraków poszczycić się może niezwykle bogatym zasobem dzieł witrażownictwa, będąc jednocześnie siedzibą licznych firm specjalizujących się w tej dziedzinie. Nie bez przyczyny nazwano go niegdyś „witrażową mekką”. Cykl wykładów „Vitrospekcja” ma za zadanie – poprzez spotkania z historykami sztuki, konserwatorami zabytków oraz fotografami zajmującymi się zawodowo witrażami – przybliżyć szerszej publiczności tę na pozór hermetyczną, a zarazem tak fascynującą gałąź sztuki.

Pod względem związków ze sztuką witrażową Kraków jest niewątpliwie miastem wyjątkowym – nie bez przyczyny nazwano go niegdyś „witrażową mekką”. To tu miały i nadal mają swoje siedziby liczne wytwórnie, w tym zakład S. G. Żeleński, najstarsza nadal działająca pracownia witrażownicza w Polsce, to tu znajdują się imponujące zespoły przeszkleń twórców tej miary co Wyspiański i Mehoffer, a także podejmowane są intensywne badania naukowe nad tą gałęzią sztuki. Celem cyklu wykładów „Vitrospekcja / Spotkania z witrażami w Krakowie”, prowadzonych przed wszystkim przez badaczy i konserwatorów zabytków, jest popularyzacja szerokiego spektrum zagadnień związanych z witrażownictwem. Tematem spotkań będą zarówno najważniejsze zespoły witraży zachowane w krakowskich kościołach, muzeach i budynkach świeckich, jak też kwestie dotyczące konserwacji oraz dokumentacji tych jakże kruchych dzieł.